Vertaalkwartaal #4: Kiki Coumans over Jean Genets 'Dagboek van een dief'

Datum: 12 maart 2020

Op 12 maart is Kiki Coumans te gast bij Vertaalkwartaal #4 in Pantheon Boekhandel te Amsterdam. Ditmaal duiken we in het vertalen uit het Frans, Genets poëtische taal, expliciete seksuele beschrijvingen en uitgesproken homoseksualiteit, het verwerpen van het maatschappelijk leven en activisme.

‘Ik verwerp de wereld die mij verworpen had,’ zo schreef Jean Genet. En hoe! Hij werd op jonge leeftijd afgestaan door zijn moeder, zijn homoseksualiteit was strafbaar, hij ontsnapte op zijn 19e uit de gevangenis, was seksueel erg vrij en kon zich niet vinden in de gangbare manieren van leven. De maatschappij paste hem niet. Daarom leidde hij lange tijd een zwerversbestaan door Europa. Na zijn terugkeer naar Parijs ging hij om met mensen als Jean-Paul Sartre en Simone de Beauvoir en toen een levenslange gevangenisstraf dreigde sprong o.a. Pablo Picasso voor hem in de bres. De laatste jaren van zijn leven was hij sterk activistisch en zette zich onder andere in voor de Black Panthers. Al deze elementen vonden een weg naar zijn schrijven en komen in het in 1949 verschenen Dagboek van een dief tot een hoogtepunt. Vaak letterlijk.

‘Maar – misdadigers staan ver van u af – net als in de liefde keren ze zich af en keren ze mij af van de wereld en haar wetten. Hun wereld ruikt naar zweet, sperma en bloed. […] Mijn avontuur, dat nooit uit verzet of verontwaardiging is ontstaan, was tot op deze dag niets anders dan één lange paring, beladen met een gecompliceerd erotisch ceremonieel symbolische ceremonies die naar de gevangenis leiden en er een voorbode van zijn.’

Genets werk staat bekend om de homoseksualiteit, expliciete erotiek en kritiek op de dagelijkse moraal. Hoewel de inhoud vaak rauw is en schuurt, is de taal van Genet poëtisch en gebruikt hij een geheel eigen register. Met de toneelstukken, poëzie en vooral autobiografische romans die hij vanaf de jaren veertig schreef, betoonde hij zich een literair kopstuk. Toch is Jean Genet in Nederland niet erg bekend. Eeuwig zonde en hopelijk brengt de nieuwe vertaling van Dagboek van een dief door Kiki Coumans daar verandering in. 12 maart praten we met haar bij Vertaalkwartaal #4 over het vertalen van dit boek en Genets taal. Ook zullen we in gesprek gaan over zijn zeer boeiende leven en hoe dat zijn schrijven heeft beïnvloed.

Zie de site van Pantheon Boekhandel voor alle praktische informatie. 

Over de spreker

Kiki Coumans studeerde Franse Taal- en Letterkunde en Moderne Nederlandse letterkunde aan de Universiteit van Amsterdam en in Parijs. Sinds 1999 vertaalt ze proza en poëzie uit het Frans. In 2000 ontving ze het Elly Jafféstipendium voor veelbelovende vertalers uit het Frans. Daarnaast geeft ze lezingen en workshops, onder andere aan de Vertalersvakschool, en is ze als redacteur en recensent verbonden aan poëzietijdschrift Awater. Regelmatig schrijft ze essays over literatuur en vertalen voor verschillende literaire tijdschriften. Ze vertaalde onder andere De eerste keer dat ik mijn hoed verloor en Sido van Colette, Kliffen van Olivier Adam, Poging tot uitputtende beschrijving van een plek in Parijs van Georges Perec en Gesprek in een parkje van Marguerite Duras.

Vertaalkwartaal is een initiatief van Mariekes Boekenlab en wordt georganiseerd in samenwerking met Pantheon Boekholt, het Letterenfonds en Schwob. Het is een reeks literaire avonden over de kunst van het vertalen. Want een vertaling komt niet zomaar tot stand. Lees hier meer.