Ontwikkelingstraject

Het ELV biedt samen met het Nederlands Letterenfonds en Literatuur Vlaanderen ontwikkelingstrajecten aan. Deze ontwikkelingstrajecten zijn bedoeld voor getalenteerde beginnende vertalers die net de stap nog moeten maken naar het verwerven van opdrachten (met een modelcontract).

Vertalers werken tijdens een ontwikkelingstraject onder begeleiding van een mentor, een ervaren vertaler, aan de vertaling van een zelfgekozen tekst, met als beoogd resultaat een publicatie in een literair tijdschrift of publicatie van het gekozen boek. Het ontwikkelingstraject bestaat uit maximaal 25 uur begeleiding. Het ELV voorziet het honorarium van de begeleider. Aanvragen voor de eerstvolgende ronde kunnen worden ingediend tot en met 1 oktober 2024.

>>> Ga hier naar het aanvraagformulier <<<

Voor wie zijn de ontwikkelingstrajecten bedoeld?

De regeling is bestemd voor veelbelovende literair vertalers in en uit het Nederlands die bij voorkeur een relevante opleiding hebben gevolgd. De ontwikkelingstrajecten bieden talentvolle vertalers, voor wie de stap vanuit de opleiding naar een boekvertaling met modelcontract nog te groot is, de kans om zich onder begeleiding van een ervaren collega verder te ontwikkelen. Hiermee worden hun kansen op toegang tot de uitgeversmarkt vergroot.

Het ELV wil vertalers die vertalen in of uit een taal waarin weinig andere (beginnende) vertalers actief zijn en/of waarvoor de nascholingsmogelijkheden beperkt zijn extra aanmoedigen om een ontwikkelingstraject aan te vragen. Het streven om vertalingen in zulke vertaalrichtingen een impuls te geven speelt een belangrijke rol in de selectie van de ontwikkelingstrajecten, naast de andere aspecten van de aanvraag zoals die hieronder gespecificeerd zijn.

Wie zijn de mentoren?

De mentoren zijn literair vertalers met een ruime staat van dienst. In overleg met de Letterenfondsen wijst het ELV een passende mentor toe. Kennismaking met nieuwe vertaalopvattingen en een andere werkwijze komen het leerproces ten goede, daarom wordt er in eerste instantie gezocht naar een mentor die nog niet eerder als begeleider en/of docent van de aanvrager heeft opgetreden.

Wanneer kun je een ontwikkelingstraject aanvragen?

Beginnende vertalers die in aanmerking wensen te komen voor een ontwikkelingstraject, kunnen zich richten tot het ELV. Er zijn twee sluitingsdata per jaar voor de aanvragen: 1 maart en 1 oktober. Nadat de aanvragen zijn beoordeeld, ontvangen de vertalers zo spoedig mogelijk bericht of ze al dan niet zijn geselecteerd voor een ontwikkelingstraject.

Waaraan moet een aanvraag voldoen?

De aanvraag moet ten minste de volgende gegevens bevatten:

  • een concreet vertaalproject, waaraan nog niet eerder gewerkt is in het kader van een scriptie of andere grote studieopdracht;
  • relevante informatie over o.a. de genoten opleiding en eventuele vertaalervaring;
  • een uitgebreide motivatie, waarin je aangeeft hoe het ontwikkelingstraject past in je vertaalloopbaan;
  • een uitgebreide toelichting op het project waarin aandacht wordt besteed aan de literaire kwaliteit van de brontekst, de stijl en een korte tekstanalyse. 

Kies voor een werk van een nog onvertaalde auteur, zodat je niet in het vaarwater van een andere vertaler komt en tegelijkertijd ook de kans vergroot dat je na afloop van dit project meer van die schrijver kunt vertalen. Mocht je toch een vertaling van een reeds vertaalde auteur willen voordragen, licht dat dan met argumenten toe.

Hoe wordt de aanvraag beoordeeld?

Aanvragen die voldoen aan de hierboven vermelde voorwaarden worden in behandeling genomen door een beoordelingscommissie. Per ronde kunnen er maximaal zes aanvragen worden gehonoreerd. Hierbij worden de volgende zaken in acht genomen:

  • de motivatie, ervaring en opleiding van de vertaler;
  • de algemene kwaliteit en overtuigingskracht van de aanvraag;
  • de potentie van het voorgestelde project;
  • de doorgroeikansen van de beginnende vertaler op de vertaalmarkt;
  • de behoefte aan aanwas per vertaalrichting.

Hoe ziet het traject eruit?

Zodra de ontwikkelingstrajecten zijn toegewezen en de vertaler en mentor met elkaar in contact zijn gebracht, stellen zij samen een werkplan op. In het werkplan maken mentor en vertaler afspraken over de invulling, werkwijze en verloop van het project. Aan de hand van dit werkplan wordt het traject halverwege en aan het eind geëvalueerd. Hiervoor schrijven vertaler en mentor, afzonderlijk van elkaar, verslagen waarin zij de samenwerking gedurende het project evalueren. Een ontwikkelingstraject moet binnen twaalf maanden worden afgerond.

Verdere vragen?

Heb je nog vragen over het ontwikkelingstraject en/of de aanvraag hiervan, dan kun je contact opnemen met het ELV. Hieronder beantwoorden we er alvast een aantal die eerder voorbij zijn gekomen.

Vertalers in en uit álle talen komen in aanmerking voor een ontwikkelingstraject, op voorwaarde dat het gaat om een project in of uit het Nederlands.

Het maakt daarnaast niet uit waar je woont of welke nationaliteit je hebt.

De vertalers die in aanmerking komen voor een ontwikkelingstraject staan aan het begin van een literaire vertalersloopbaan. Het ontwikkelingstraject is bedoeld voor wie de stap naar een opdracht met vertaalcontract met een uitgeverij nog niet heeft weten te zetten. Doorgaans hebben aanvragers dus nog niet eerder een boek vertaald. Het kan soms echter zo zijn dat een aanvrager al wel eens een vertaalopdracht gehad heeft, maar nu reden ziet om hulp te vragen bij verdere toetreding tot de arbeidsmarkt.

De tekst waaraan gewerkt zal worden in het kader van het ontwikkelingstraject is van een auteur die in de doeltaal nog niet vertaald is. Mocht je toch een vertaling van een reeds vertaalde auteur willen voordragen, licht deze keuze dan toe. Voor vertalers die vertalen úít het Nederlands komen teksten van alle Nederlandstalige auteurs in aanmerking (onafhankelijk van nationaliteit).

Alle genres komen in aanmerking, maar de tekst moet wel van literaire kwaliteit zijn.

Aanvragers horen binnen twee maanden na het verstrijken van de deadline of hun aanvraag voor een ontwikkelingstraject gehonoreerd is. In die tijd worden de aanvragen grondig bekeken door het ELV samen met medewerkers van het Nederlands Letterenfonds en Literatuur Vlaanderen. Per ronde worden er maximaal zes aanvragen gehonoreerd. Ook als je aanvraag niet gehonoreerd wordt, ontvang je bericht van ons. Over de uitslag kan niet worden gecorrespondeerd.