Vertalers vertellen - Draag je bij aan de promotie van je vertaling?
Na het aanleveren van een vertaling is de vraag wat een vertaler kan of zou moeten bijdragen aan de promotie van het boek. Breng je je vertaling, of vertalen in het algemeen, onder de aandacht? Waarom en hoe doe je dat? Zeven vertalers vertellen.
Luk Van Haute, vertaler uit het Japans in het Nederlands
"Hoe dan ook is alle aandacht die je zelf op je werk vestigt meegenomen."
"Tegenwoordig doe ik het niet meer altijd (omdat mensen al genoeg dingen ongevraagd in hun mailbox krijgen en er nu meer gebruik wordt gemaakt van sociale media), maar vroeger stuurde ik bij het verschijnen van een nieuw boek een ‘promomail’ naar contacten in mijn adressenlijst. Hoe dan ook is alle aandacht die je zelf op je werk vestigt meegenomen, want nogal wat uitgevers concentreren hun publiciteit voornamelijk op een beperkt aantal bestsellers, en lang niet alles haalt de cultuurbijdragen van de kranten of wordt besproken in andere media. Ik ga zelf altijd met plezier in op uitnodigingen om in een interview (voor radio, krant of tijdschrift) te praten over vertalen. En in de handtekening onder mijn mails zet ik een link naar mijn recentste publicatie."
Goedele De Sterck, vertaler uit het Nederlands in het Spaans
"Ik licht uitgevers altijd in over de steunmaatregelen van de letterenfondsen en de diplomatieke vertegenwoordigingen voor boekpresentaties en bied steeds aan om daarbij aanwezig te zijn. Niet alle uitgevers zijn daar evenwel voor te vinden en dergelijke evenementen leveren niet noodzakelijk het gewenste resultaat op. Soms leiden ze tot een recensie in de krant of een interview op de radio.
Aangezien ik verbonden ben aan een universiteit organiseer ik ook regelmatig rondetafelgesprekken, lezingen en vertaalateliers op locatie met Nederlandse en Vlaamse auteurs. Beginnende vertalers van wie net een vertaling uit is, doen er goed aan om contact op te nemen over een mogelijke presentatie of andere activiteit met de uitgever, de plaatselijke boekhandels, de bibliotheken, de vertaal- of letterenfaculteit (met name indien er Nederlands wordt gedoceerd) of de diplomatieke vertegenwoordiging. Met social media heb ik zelf geen ervaring, maar veel van mijn oud-studenten zijn bijvoorbeeld zeer actief op LinkedIn en Facebook."
Huub Stegeman, vertaler uit het Engels en Duits in het Nederlands
"Nee, nooit. Ik ben wel eens gevraagd om een filosofisch boek dat ik vertaald had toe te lichten, maar dat vind ik niet mijn rol. Die komt toe aan de auteur. Ik ga een enkele keer wel eens naar een gelegenheid waarbij de auteur spreekt en de vertaling wordt gepresenteerd, maar dan zeg ik zelf nooit wat en knik alleen vriendelijk wanneer men voor de vorm iets aardigs zegt over de vertaling."
Andrea Kluitmann, vertaler uit het Nederlands in het Duits
"Als een boek af is dan moet ik keihard aan de slag met het volgende."
"Samen met collega (Engels – Nederlands) Nicolette Hoekmeijer en Hanneke Marttin van het Nederlands Letterenfonds organiseer ik elk jaar de Vertalersgeluktournee en ik zit in de redactie van VertaalVerhaal, een club vertalers die verhalen over vertalen verzamelt. Zo probeer ik vertalen in het algemeen onder de aandacht te brengen en dat vind ik een belangrijk onderdeel van mijn werk.
Ik breng mijn vertaling in principe niet zelf onder de aandacht. Als ik een prijs win en de informatie die ik kan delen een beetje leuk wordt gebracht, wil ik dat soms wel op Facebook zetten, ook niet altijd. Ik heb wel eens gedacht aan mogelijkheden om ergens te gaan voorlezen uit mijn vertaling, waarschijnlijk zou ik hiervoor ook wel iets kunnen bedenken. Maar als een boek af is dan moet ik keihard aan de slag met het volgende, ik heb er geen tijd voor."
Jan Willem Bos, vertaler uit het Roemeens in het Nederlands
"Dat hangt in hoge mate af van het boek, van de auteur en van de uitgeverij. Soms zijn er mogelijkheden om een hedendaagse auteur naar Nederland te laten komen met ondersteuning van het Roemeens Cultureel Instituut (ICR) en de Roemeense ambassade. Soms organiseer ik een boekpresentatie. Voor mijn laatste vertaling, Schelmen van het Oude Hof van Mateiu I. Caragiale, heb ik samen met anderen een boekpresentatie georganiseerd met vertoning van een op het boek gebaseerde speelfilm."
Lies Lavrijsen, vertaler uit o.a. het Engels en Italiaans in het Nederlands
"Ik maak wel eens reclame voor mijn vertalingen op Facebook of LinkedIn, maar altijd met een zekere schroom, en alleen als ik ook echt achter het boek sta."
Martin de Haan, vertaler uit het Frans in het Nederlands
"Ik schrijf veel over vertalen en over de boeken die ik heb vertaald. Zowel in kranten/tijdschriften als op mijn eigen blog. Ik heb ook een boek over een van mijn schrijvers geschreven. De reden is vooral dat ik wil dat vertalers niet als veredelde typisten worden gezien, maar als mensen die zelf ook iets te zeggen hebben (via hun vertalingen en misschien dus ook daarnaast nog). Wat het oplevert: meer waardering voor de beroepsgroep en voor jouzelf. En dus ook een sterkere onderhandelingspositie voor de beroepsgroep en jouzelf."