Vertalers vertellen - Hoe weet je bij welke uitgever je moet zijn?

Martin de Haan, vertaler uit het Frans in het Nederlands

"Uitgevers zijn niet happig op open sollicitaties van mensen die ze niet kennen. Het is dus helaas handig om een netwerk op te bouwen. Ervaren collega-vertalers hebben vaak goede tips en weten ook bij wie je terecht kunt, je kunt hun naam dan als referentie noemen.

Een fonds van een uitgever is niets anders dan de optelsom van alle boeken die hij uitgeeft. Zo’n fonds heeft vaak een duidelijk eigen karakter qua genres of doelgroep. Ervaren vertalers kunnen daar meestal wel meer over vertellen, en ook op internet is veel informatie te vinden (prospectussen, krantenrecensies). "

Jan Willem Bos, vertaler uit het Roemeens in het Nederlands

"Er zijn een paar uitgevers met wie ik contacten onderhoud en die regelmatig hebben laten zien belangstelling te hebben voor Roemeense literatuur. De voorstellen die ik doe betreffen meestal moderne en hedendaagse Roemeense romans, iets waarmee je eigenlijk bij iedere literaire uitgeverij in Nederland zou kunnen aankloppen. Helaas nemen niet alle uitgeverijen de moeite om naar mijn voorstellen te kijken en daarover van gedachten te wisselen…"

Andrea Kluitmann, vertaler uit het Nederlands in het Duits

"Boekblad lezen (en/of het vreemdtalige pendant, ik lees elke dag de nieuwsbrief van Börsenblatt), in de boekwinkel bewust kijken welke boeken bij welke uitgever verschijnen en de aanbiedingscatalogi op internet bekijken helpen om te weten bij welke uitgever “jouw” boek zou passen.

Hoe leg je het eerste contact? Het handigst lijkt mij als dat contact persoonlijk kan zijn, zelf had ik via het Nederlands Letterenfonds en Flanders Literature  soms al de kans gehad om een uitgever persoonlijk te leren kennen; dan is het makkelijker om daarna een mail te sturen. Mails sturen zonder iemand te kennen lukt soms ook wel, maar vaak krijg je geen antwoord. Het is een ietwat gedurfde theorie, maar ik vraag me de laatste tijd ook vaker af of ik überhaupt wel wíl samenwerken met mensen die niet eens de moeite doen om een kort antwoord te sturen (kost ze wellicht een minuut of twee). Mijn antwoord hierop is helder: Nee, dat wil ik niet.

Natuurlijk moet je eigen mail niet te algemeen zijn en de ontvanger ten minste íets te bieden hebben."

Lies Lavrijsen, vertaler uit o.a. het Engels en Italiaans in het Nederlands

"Eerst en vooral moet je natuurlijk goed nagaan wat voor boeken die uitgeverijen precies uitgeven (internationale bestsellers, kleine literaire uitgaven, thrillers, klassiekers, hedendaagse humoristische romans…). Je kunt bijvoorbeeld ook kijken naar de oorspronkelijke uitgeverij van het boek dat je aan wilt dragen: welke auteurs publiceren zij nog meer? En bij welke Nederlandse uitgeverijen zijn die auteurs ondergebracht? Zo kom je vaak de goede richting op het spoor.

Ook als je auteur qua thematiek of stijl aansluit bij een andere auteur die hier al wel vertaald is, kun je je tot de uitgever van die auteur wenden en expliciet als argument aanhalen: ‘Ik zie dat jullie X in jullie fonds hebben, wie weet is Y dan ook wel iets voor jullie’. Afijn, zo heb ik het tenminste aangepakt, maar mijn aanpak heeft tot nog toe weinig vruchten afgeworpen, dus misschien is dit wel helemaal fout.

Ik probeer contacten te leggen via bv. LinkedIn en vervolgens een persoonlijke mail te sturen, met een korte pitch en als bijlage een leesrapport."

Huub Stegeman, vertaler uit het Engels en Duits in het Nederlands

"Ik heb veel geluk gehad met connecties, met mijn links naar de academische wereld. Daar kan ik helaas geen makkelijke oplossing voor bieden."

Luk Van Haute, vertaler uit het Japans in het Nederlands

"Tegenwoordig klop ik niet meer zelf aan. Toen ik het lang geleden wel nog deed, keek ik welke uitgeverijen al Japanse literatuur in hun fonds hadden. Zo veel Japanse boeken worden er niet uitgegeven, dus dat is niet zo moeilijk om te volgen."