Naslagwerken vertaaltheorie

Tekstboek dat een schat aan informatie biedt over theorie en praktijk van hetvertalen, ondervedeeld in drie afdelingen: Geschiedenis & beschrijving (met teksten van onder anderen Hiëronymus, Maarten Luther, Walter Benjamin), Kritiek & methodiek (teksten van onder anderen Hans Höning, Christiane Nord, Peter Verstegen, Antoine Berman en Larence Venuti) en Reflectie & theorie (teksten van onder meer Roman Jakobson, James Holmes, Raymond van den Broeck en maria Tymoczko). Link naar de uitgeverspagina.

Denken over vertalen: tekstboek vertaalwetenschap. Ton Naaijkens e.a. (eds), Vantilt, Nijmegen, 2010 (tweede, herziene, geactualiseerde en uigebreide druk).

In het Handbook of Translation Studies (HTS) wordt kennis verzameld over vertalen en tolken uit alle mogelijke invalshoeken. Het HTS biedt een rijke verzameling aan onderwerpen, een overzicht van vertaaltradities en inzicht in methoden. Het HTS richt zich op studenten en onderzoekers uit de vertaalwetenschap en aanpalende disciplines én op vertalers. Het HTS is alleen toegankelijk als je een account hebt, bijvoorbeeld via een universitaire instelling. Op de Kennisbank van het ELV zijn enkele hoofdstukken ontsloten door middel van samenvattingen. 

Handbook of Translation Studies HTS / John Benjamins Publishing (database). Editors: Yves Gambier en Luc van Doorslaer.

Een bibliografie met verwijzingen naar publicaties over alle onderwerpen die in de vertaalwetenschap aan de orde komen. Voorzien van een handige zoekfunctie. Alleen toegankelijk via een (universitair) account.

Translation Studies Bibliography TSB / John Benjamins Online Products (database).

Een overzicht van ‘vertaalwetenschappelijke termen [...], vooral voor zover ze betrekking hebben op taalkenmerken, vertaalprocédés, het vertaalproces en het resultaat hiervan. Daarnaast zijn volgens de samenstellers enkele (in de praktijk, flink wat) basisbegrippen uit de taal- en letterkunde, de klassieke retorica en de grammatica verwerkt’ (Stella Linn, in een recensie in Filter).

Terminologie van de vertaling, Jean Delisle e.a., H.Bloemen & W.Segers (eds), Vantilt, s.l., 2003. 

‘Wat is een goede vertaling? Wat doet een competente vertaler? De kwaliteit van vertalingen probeert hierop een antwoord te formuleren. De basistermen van de vertaalevaluatie worden op een bevattelijke manier uitgelegd. Daarnaast worden de termen met opmerkingen, voorbeelden en kruisverwijzingen in een context geplaatst. Uiterst geschikt voor beoordelaars in onderwijs- en beroepscontexten, docenten en studenten vertaalkunde, vertalers en revisoren.’ (Bron)

De kwaliteit van vertalingen: een terminologie van de vertaalevaluatie, W. Segers & G.-W. van Egdom, Pelckmans, 2018.

‘Leren vertalen is het eerste vertaaldidactische handboek dat een taaloverstijgend kader voor het vertaalonderwijs biedt. Via een online platform heeft de lezer toegang tot visuele ondersteuning bij dit kader. De lemmata in Leren vertalen vormen een aanzet tot een antwoord op een reeks onderwijsrelevante vragen. Hoe breed moet vertalen worden opgevat? Wordt er gekozen voor onderwijs met een theoretisch of een praktisch karakter? Welke werkvormen kunnen er worden ingezet? Hoe kan een werkvorm worden gedefinieerd? Welke werkvormen zijn efficiënt? Hoe kun je als docent en student voor voldoende variatie zorgen? Hoe kan resterende lestijd functioneel worden ingevuld? Kortom, hoe kan het vertaalonderwijs worden afgestemd op de wensen van docenten, studenten en werkveld? Leren vertalen is een handboek voor vertaaldocenten en -studenten, en een conceptuele grabbelton voor docenten in het vreemdetalenonderwijs, de taalkunde, de communicatiewetenschappen en culturele studies.’ (Bron)

Leren vertalen: Een terminologie van de vertaaldidactiek, W. Segers & G.-W. van Egdom, Pelckmans, 2019. 

‘Waarom is vertalen zo moeilijk? Hoe gaan vertalers in de praktijk de moeilijkheden van hun vak te lijf? In Vertalen wat er staat [...] geeft Arthur Langeveld aan de hand van talrijke bestaande literaire vertalingen eenvoudige antwoorden op praktische vragen uit een van de meest essentiële disciplines in de letteren.’ (Bron)

Vertalen wat er staat, Arthur Langeveld, Atlas, Amsterdam, 2008. 

In Gouden vertaalregels verzamelt vertaler en vertaaldocent Paul Claes ‘de gouden vertaalregels die hij in zijn vijftigjarige praktijk heeft ontdekt. Veel vertalingen zijn gesteld in een soort van ‘vertaals’, een idioom waarin de vreemde taal al te sterk doorklinkt. [...] Door betrekkelijk simpele regels kunnen we tot een vertaling komen die het taaleigen van het origineel eerbiedigt en meteen veel leesbaarder is. Paul Claes laat met een overdaad aan voorbeelden zien hoe we vertaals kunnen overwinnen bij het overzetten van Frans, Engels en Latijn en bij het omdichten van poëzie. Zijn collega’s Frans Denissen en Adam Heylen nemen het Italiaans voor hun rekening.’ (Bron)

Gouden vertaalregels: tips voor beginnende (en andere) vertalers, Paul Claes, Vantilt, Nijmegen, 2017. [Engels, Frans, Italiaans, Latijn, gebonden poëzie] 

• Meta: Journal des traducteurs
  Tijdschrift van de Université de Montréal over alle aspecten van vertalen.
• ReLÜ
  Online tijdschrift met recensies van vertalingen uit het Engels, Frans, Italiaans en Spaans in het Duits.
• Tijdschrift Filter
  Website van Filter, tijdschrift over vertalen. Filter. Tijdschrift over vertalen is er voor iedereen die zich op welke manier dan ook voor het verschijnsel vertaling interesseert, voor vertalers én theoretici, voor denkers én doeners. 
• Translation Journal
  Internettijdschrift voor en door vertalers; over vertalers en vertalingen. In het Engels (overwegend), niet alleen literair. Mogelijkheid tot interactie via het Translation Journal Blog. Vertalers kunnen een bijdrage insturen, of commentaar leveren op bijdragen van anderen.
• VertaalVerhaal
  VertaalVerhaal.nl is een initiatief van de VertalersVakschool Amsterdam. Op de website worden ‘verhalen’ over vertalen verzameld, die voor alle belangstellenden gratis downloadbaar zijn. 

• Boekvertalers
  Het gezamenlijke weblog van een groep vertalers die lid zijn van de Yahoomailinglist Boekvertalers.
• Hof/Haan
  Blog van vertalers Frans-Nederlands Martin de Haan en Rokus Hofstede
• VandaagsVertaalProbleem
  Elke zoveel tijd een vertaalvraagstuk uit de praktijk door vertaler Engels-Nederlands Robbert-Jan Henkes.
• Vertalersnieuws
  Een informele blog en digitale knipselmap voor vertalers, tolken, ondertitelaars en iedereen die geïnteresseerd is in nieuws voor deze beroepsgroep. Er komen geen nieuwe updates meer online.