Accreditatie voor vertalers uit het Nederlands

Als je geaccrediteerd bent, kunnen uitgevers uit jouw taalgebied subsidie aanvragen voor de vertaling die jij maakt uit het Nederlands. Dit betekent dat je kans op opdrachten aanzienlijk groter is wanneer je op de lijst van geaccrediteerde vertalers staat.

Let op: Ga je het werk van een Nederlandse schrijver vertalen, of woon je in Nederland; dan loopt je accreditatie via het Nederlands Letterenfonds. Ga je het werk van een Vlaamse schrijver vertalen, of woon je in Vlaanderen: dan loopt je accreditatie via Literatuur Vlaanderen.

Informatie over de accreditatie van het Nederlands Letterenfonds

NB. Deze tekst is overgenomen van de website van het Nederlands Letterenfonds, neem ook zeker zelf een kijkje want wie weet is er intussen iets in de regeling aangepast.

Beoordeling van het werk in het kader van een vertaalsubsidieaanvraag 
Als een buitenlandse uitgeverij met je wil samenwerken om een vertaling van een Nederlandse schrijver uit te brengen en het Letterenfonds nog niet bekend is met je werk, kan de uitgeverij een aanvraag indienen voor een vertaalsubsidie (Translation Grant). We kunnen dan mogelijk vragen om een proefvertaling, die we zullen laten beoordelen door externe adviseurs. Dit helpt ons om te beslissen over de vertaalsubsidie en om te kijken of je in aanmerking komt voor accreditatie. Let op: alleen de buitenlandse uitgever kan een aanvraag indienen voor vertaalsubsidie.

Beoordeling van het vertaalwerk op eigen verzoek 
Elk jaar nemen we een beperkt aantal accreditatie-verzoeken in behandeling die niet gerelateerd zijn aan een geplande boekuitgave. Hiervoor hanteren we een aantal voorwaarden.

Het inzenden van een proefvertaling wordt gezien als een proeve van bekwaamheid die maximaal drie keer kan worden afgelegd. Het is dus van belang om het moment van de proefvertaling weloverwogen te kiezen — om een spontane aanvraag in te dienen, moet je al een literaire vertaalopleiding (of andere relevante letterkundige opleiding) hebben afgerond én aantoonbaar (minstens) één van de volgende stappen hebben gezet in het opbouwen van een loopbaan als literair vertaler:

• Je hebt al een of meerdere gepubliceerde (literaire) vertalingen op je naam (uitgegeven door een erkende uitgeverij of gepubliceerd in een literair tijdschrift);
• Je hebt een Ontwikkelingstraject van het Expertisecentrum Literair Vertalen gevolgd, of een van hun vertaalcursussen/workshops;
• Je hebt deelgenomen aan een vertaalworkshop georganiseerd/gefinancierd door het Nederlands Letterenfonds. Denk o.a. aan de Vertaaldagen, The Chronicles/De Vertalersfabriek, het Nederlands-Engels mentoraatprogramma van de American Literary Translators Association (ALTA), workshops in het kader van een van onze campagnes.

Procedure 
Op basis van jouw ervaring wordt gekeken of je eerst een korte standaardtekst als proefopdracht moet vertalen, of dat je mogelijk direct in aanmerking om een langer fragment (ongeveer tien pagina's) te vertalen. Dit gaat om een zelfgekozen titel, binnen het genre waarvoor je geaccrediteerd wilt worden. Let op: je kunt niet gelijktijdig voor meerdere genres aanvragen, de gekozen tekst moet van literaire kwaliteit zijn en mag nog niet in de doeltaal zijn verschenen. Om een idee te krijgen van de literaire teksten waar het Letterenfonds zich op richt, kun je onze promotionele brochures bekijken. In de Vertalingendatabase kan worden gecontroleerd of een boek al in de betreffende taal is verschenen.

Deadlines 
Onafhankelijke aanvragen worden twee keer per jaar geëvalueerd: na 15 oktober en na 15 april. Of we de aanvraag in behandeling nemen, hoor je uiterlijk binnen zes weken na de genoemde data. Nadat we de proefvertaling hebben ontvangen, kan het acht weken duren voordat je een beoordeling (of beoordelingen) ontvangt. Hou er rekening mee dat we afhankelijk zijn van de beschikbaarheid van externe adviseurs en dat de proefvertalingen gebonden aan de aanvraag van een uitgever altijd voorrang krijgen bij het beoordelen.

Leidt de beoordeling niet tot accreditatie, dan kun je na één jaar een nieuw onderbouwd verzoek tot beoordeling indienen. Toon in dat geval aan welke stappen je hebt gezet om jezelf te ontwikkelen als literair vertaler (denk hierbij aan de eerder genoemde voorwaarden).

Veelgestelde vragen 
Op basis van welke criteria wordt er besloten of mijn aanvraag in behandeling wordt genomen?

Onze afweging maken we aan de hand van deze criteria:

• Mate van behoefte aan vertalers in het desbetreffende taalgebied;
• De vertaler is bij voorkeur een moedertaalspreker van de taal waarin wordt vertaald;
• Affiniteit en ervaring met literair vertalen;
• Eventuele voorgeschiedenis (eerdere beoordelingen).

Ik woon in België, kom ik in aanmerking voor dit programma? 
Ga je het werk van een Nederlandse schrijver vertalen, of woon je in Nederland; richt je dan tot het Nederlands Letterenfonds. Ga je het werk van een Vlaamse schrijver vertalen, of woon je in Vlaanderen: richt je dan tot Literatuur Vlaanderen.

Informatie over de accreditatie van Literatuur Vlaanderen

NB. Deze tekst is overgenomen van de website van Literatuur Vlaanderen, neem ook zeker zelf een kijkje want wie weet is er intussen iets in de regeling aangepast.

Erkenning als professioneel vertaler 
Literatuur Vlaanderen hecht veel belang aan vertaalkwaliteit. Een origineel werk kan nog zo indrukwekkend zijn, in het buitenland staat of valt een boek met de kwaliteit van de vertaling.

Samen met het Nederlands Letterenfonds beheert Literatuur Vlaanderen een databank met geaccrediteerde literair vertalers uit het Nederlands in ruim 40 talen. Geaccrediteerd betekent dat ze erkend zijn als professionele vertalers: de kwaliteit van hun literair vertaalwerk is positief beoordeeld door specialisten. Het zijn deze vertalers die Literatuur Vlaanderen aanraadt aan internationale uitgevers, ook via www.flandersliterature.be.

Aanvraag tot accreditatie 
Ben je actief als vertaler uit het Nederlands en heb je de ambitie om een professionele literair vertaler te worden? Dan kun je je kandidaat stellen om geaccrediteerd te worden. Bezorg je cv, een korte motivatie en een lijst van al gepubliceerde vertalingen aan esther@literatuurvlaanderen.be.

• In een eerste fase vragen we je een korte standaardtekst te vertalen. Dit is een test om te zien of je over doorzettingsvermogen, talent, creativiteit en taalbeheersing beschikt. Wordt deze vertaling positief beoordeeld, dan komt je in aanmerking voor fase twee van de procedure.
• In fase twee bezorg je Literatuur Vlaanderen een proefvertaling (ongeveer 4.000 woorden of 10 A4-pagina’s) van een literaire tekst van een Vlaamse auteur naar keuze. De tekst mag nog niet verschenen zijn in de doeltaal.
• Wanneer je proefvertaling van minstens twee specialisten een positieve beoordeling krijgt, kun je geaccrediteerd worden door Literatuur Vlaanderen en het Nederlands Letterenfonds.

Criteria 
Bij de beslissing om je al dan niet toe te laten tot de accreditatieprocedure houden we rekening met deze criteria:

• Je hebt aantoonbare affiniteit en ervaring met literair vertalen.
• Je bent bij voorkeur een moedertaalspreker van de taal waarin wordt vertaald.
• Je hebt in totaal niet meer dan twee andere proefvertalingen gemaakt voor een beoordeling.
• Je hebt al een of meerdere gepubliceerde (literaire) vertalingen op je naam staan, uitgegeven door een erkende uitgeverij of gepubliceerd in een literair tijdschrift.
• Je hebt een ontwikkelingstraject van het Expertisecentrum Literair Vertalen gevolgd, of een van hun vertaalcursussen of workshops.
• Je hebt deelgenomen aan een vertaalworkshop, zoals de Literaire Vertaaldagen, The Chronicles/De Vertalersfabriek of workshops in het kader van een van onze campagnes.

Vertaalsubsidie 
Buitenlandse uitgevers kunnen subsidie aanvragen voor de vertaling van een Vlaams literair werk in een andere taal.

• Als ze een contract hebben met een geaccrediteerde vertaler, gaat Literatuur Vlaanderen ervan uit dat de kwaliteit van de vertaling voldoende goed is om een subsidie toe te kennen.
• Werken ze met een andere, niet-geaccrediteerde vertaler, dan voegen ze behalve het cv van de vertaler ookeen fragmentvertaling bij hun aanvraag. Die wordt beoordeeld op vertaalkwaliteit door minstens twee specialisten. Het resultaat van deze beoordeling is een belangrijk criterium bij de beslissing of een subsidie wordt toegekend.

Vragen? 
Wie beoordeelt (proef)vertalingen?  
Een (proef)vertaling wordt beoordeeld door een of meer ervaren literair vertalers. De beoordeling gebeurt anoniem en duurt gemiddeld 4 tot 6 weken. 

Kan ik geaccrediteerd worden voor meerdere genres?  
Accreditatie geldt steeds voor een specifiek genre. Als je later een ander genre vertaalt kan Literatuur Vlaanderen om een nieuwe proefvertaling vragen. 

Vraag ik mijn accreditatie best bij Literatuur Vlaanderen of bij het Nederlands Letterenfonds aan?  
Wil je een werk van een Vlaamse auteur vertalen, dan richt je je tot Literatuur Vlaanderen. Verkies je een werk van een Nederlandse auteur, dan richt je je tot het Nederlands Letterenfonds. 

Mijn proefvertaling was niet goed genoeg om te worden geaccrediteerd. Is het mogelijk om een nieuwe poging te wagen?  
Literatuur Vlaanderen geeft je de kans om drie keer een proefvertaling in te dienen. Bij een nieuwe poging vragen we je om duidelijk te maken wat je hebt ondernomen om je vaardigheden als literair vertaler te ontwikkelen.