Inschrijving geopend ELV-studiemiddag literair vertalen en technologie

Januari 2021 verscheen het Filter-dossier 'Literair vertalen en technologie', waaruit het spanningsveld naar voren kwam tussen het creatieve werk van de literair vertaler en de (perceptie rond) het toenemende belang van automatisering in het bredere niet-literaire veld. Sindsdien wisselen wetenschappers en literair vertalers opnieuw van gedachten over wat de taal- en vertaaltechnologie ter ondersteuning van vertaalopdrachten mogelijk maakt en hoe dat zich verhoudt tot de taak en de verantwoordelijkheden van de vertaler.

Met welke technologische hulpmiddelen kunnen literair vertalers hun voordeel al doen, wat kan machinevertaling hun al bieden? Welke houding is, in het algemeen of met betrekking tot concrete hulpmiddelen, de meest gepaste, de meest verantwoorde, de meest lonende? Wat met die gezonde twintigste-eeuwse scepsis? Vanuit deze vragen organiseert het ELV op vrijdag 21 oktober de studiemiddag 'Literair vertalen en technologie: geen match made in heaven, maar toch een relatie?'

Het eerste deel van het programma bestaat uit drie lezingen door sprekers uit het academische en het literaire veld. Daarin zullen uiteenlopende aspecten aan bod komen, zoals een stand van zaken en een praktisch overzicht van de technologie, mogelijkheden, beperkingen en inzichten omtrent recent onderzoek, wat voor de literair vertaler in het spel is of misschien op het spel staat. Na de pauze zal tijdens een panelgesprek getracht worden, in interactie met de aanwezigen, de zaken nog verder te duiden. Aansluitend is er een borrel waarvoor iedereen van harte uitgenodigd is om elkaar te ontmoeten en na te praten.

Programma

13:30 uur - Opening door Gea Schelhaas (Expertisecentrum Literair Vertalen)

13:45 uur - Et alors? - Christophe Declercq (Universiteit Utrecht)

Automatisering in de driehoeksverhouding Taal, Tekst en Technologie – een beknopt overzicht.

14:15 uur - Onderzoek naar literair vertalen en automatische vertaling - Joke Daems (Universiteit Gent)

Wat doet een automatisch vertaalsysteem met de kwaliteit van een literaire vertaling? Hoe zit het met de stijl en structuur? Kan (en wil) je als literair vertaler met deze systemen aan de slag? Kunnen dergelijke systemen de vertaler beter ondersteunen? Inzichten uit het onderzoeksveld op vlak van de mogelijkheden en beperkingen van het gebruik van automatisch vertalen voor literaire teksten.

14:45 uur - Auteur en machine - Martin de Haan (literair vertaler Frans-Nederlands)

Technologie valt niet meer weg te denken uit de moderne vertaalpraktijk. Zijn al die hulpmiddelen gewoon handig, of beïnvloeden ze ook de aard van het literair vertalen zelf? Een rondgang rond de kwalitatieve, esthetische, ethische en auteursrechtelijke aspecten van vertaaltechnologie.  

15:15 uur - Koffiepauze

15:45 uur - Panelgesprek o.l.v. Gys-Walt van Egdom (Universiteit Utrecht), met Martin de Haan (literair vertaler Frans-Nederlands), Joke Daems (Universiteit Gent) en Astrid Huisman (literair vertaler Engels-Nederlands)

17:00 uur - Afsluiting, aanvang borrel

Praktisch

Datum: vrijdag 21 oktober

Locatie: KU Leuven, Antwerpen – Campus Sint-Jacob​, Sint-Jacobsmarkt 49-51 te Antwerpen (informatie over toegankelijkheid)

Zaal: Auditorium 00.100 (Aula)

Inschrijven: uiterlijk 10 oktober via dit registratieformulier. Deelname is gratis. Bij inschrijving rekenen we op je komst m.b.t. de catering.

Livestream: voor wie de middag wil bijwonen maar niet op locatie aanwezig kan zijn, is er een livestream. Je kunt als toehoorder via de livestream geen vragen stellen en bent niet in beeld te zien. Aanmelden kan via het registratieformulier voor de livestream. Je ontvangt de toegangslink per mail.

Organisatie: Het event wordt georganiseerd door het ELV i.s.m. de KU Leuven en de Universiteit Utrecht.

Contact: literair.vertalen@uu.nl

Over de sprekers

Joke Daems (1990) is docent human-computer interaction in de vertaal- en tolkwetenschap aan de Universiteit Gent en voert onderzoek naar de rol van technologie bij het vertalen.

Christophe Declercq is universitair docent vertalen aan de Universiteit Utrecht. Hij werkte eerder als specialist vertaaltechnologie bij verschillende bedrijven in de vertaalindustrie.

Gys-Walt van Egdom doceert vertaalwetenschap en vertalen aan de Universiteit Utrecht. Hij doet onderzoek naar vertaaldidactiek, -kwaliteit, mens-computerinteractie en creativiteit in vertaling.

Martin de Haan (1966) is literair vertaler, criticus, schrijver en fotograaf. Hij woont en werkt in Frankrijk.

Astrid Huisman (1977) is literair vertaler Engels-Nederlands en schrijver. Zij vertaalde werk van o.a. Deborah Levy, Jesmyn Ward en Evie Wyld.

Gea Schelhaas (1969) is directeur van het Expertisecentrum Literair Vertalen (ELV).