Kennisbank

Vertaal je weleens samen met een andere vertaler? Hoe werken jullie samen en wat zijn de voor- en/of nadelen? Zeven vertalers in en uit het Nederlands vertellen over hun ervaringen met duo- en meermansvertalingen.

Er is, denk ik, een taalverandering gaande bij de Nederlandse trappen van vergelijking. Worden die van oudsher gevormd door -er en -st aan het grondwoord toe te voegen, zo zien we de laatste tijd meer en meer het gebruik van meer en meest.

Literair vertalers zijn voor het werk van het Nederlands Letterenfonds van essentieel belang: als ambassadeurs tussen culturen en als schatbewaarders van de literatuur. Het Letterenfonds wil immers de kwaliteit en diversiteit van literatuur in de Nederlandse en Friese taal stimuleren, alsook de verspreiding van Nederlandse en Friese literatuur in het buitenland. Maar wat kan het Letterenfonds op zijn beurt betekenen voor startende literair vertalers in én uit het Nederlands?

Vertalen anno nu. Dat was het thema van de Vertaalslag 2019 die op maandag 11 maart plaatsvond in de Tolhuistuin te Amsterdam. De avond werd gepresenteerd door Hadassah de Boer en ging over politiek correct en veranderend taalgebruik, over de genderneutraliteit van talen en vooral ook over hoe belangrijk overleg tussen vertaler en uitgever is.

In ‘Translator v. Author’ onderzoekt Marilyn Booth, vertaalster van de Arabische roman Banat al-Riyadh (2007), de door de uitgever van haar vertaling gesanctioneerde, door de oorspronkelijke auteur aangebrachte ingrepen.

Van het door Jeremy Munday samengestelde handboek Introducing Translation Studies (Routledge) werd in 2018 de vierde, volledig geactualiseerde editie uitgegeven. Het biedt een overzicht van historie en stand van zaken van de vertaalwetenschap, waarbij de theorie rijkelijk wordt geïllustreerd aan de hand van vele talen en teksten.

In het artikel ‘Translation and Ideology: A Textual Approach’ onderzoekt Jeremy Munday in hoeverre bepaalde ideologische aspecten van een politieke tekst (bijvoorbeeld speeches van Fidel Castro en Hugo Chavez) worden verdisconteerd in de vertalingen ervan.

In het jaar 395 schreef Hiëronymus een brief aan Pammachius, omdat hij zich genoodzaakt voelde zijn vertaalmethode te verdedigen. Een jaar eerder had hij namelijk een brief vertaald waarna hij ervan werd beschuldigd het origineel te hebben vervalst. Hiëronymus weerlegt deze beschuldiging in zijn brief door zijn vertaalmethode - om een gedachte met een gedachte en niet een woord met een woord te vertalen - uiteen te zetten en te verdedigen.

Via Academia.edu is de Dictionary of Translation and Interpreting gratis beschikbaar. Het vakwoordenboek werd samengesteld door John Laver en Ian Mason. Het online document biedt een compleet overzicht van termen, begrippen, afkortingen en acroniemen die betrekking hebben op vertalen en tolken en is daarmee een uiterst nuttig instrument voor zowel vertalers (al dan niet beginnend of in opleiding), opleiders en wetenschappers.

In het artikel ‘Multimodality, translation and comics’ borduurt Micha Borodo voort op studies van onder anderen Klaus Kaindl (zie elders in de Kennisbank) naar de relaties tussen tekst en beeld in de vertaling van strips en beeldverhalen/graphic novels.