Kennisbank

Op deze pagina lees je hoofdstuk 2.5. uit Alles verandert altijd. Perspectieven op literair vertalen. In dit hoofdstuk geeft Harm Damsma zijn visie op creativiteit in vertalen.

Op deze pagina lees je hoofdstuk 1.8. uit Alles verandert altijd. Perspectieven op het literair vertalen. In dit hoofdstuk bespreekt het vaste vertaalduo Harm Damsma en Niek Miedema hun eigen en andermans ervaringen met duovertalen.

Verhalen kunnen verteld worden door vertelinstanties van allerlei aard. Sommige vertellers lijken de lezer direct aan te spreken, andere zijn haast onzichtbaar. Soms zijn ze betrouwbaar, dan weer grillig en onberekenbaar. Ze hebben de vrijheid om door de tijd te reizen of op verschillende plaatsen tegelijk aanwezig te zijn, en ze zijn zelfs niet beperkt tot een menselijke vorm. Het adequaat weergeven van de verteller in vertaling is dan ook geen sinecure. In dit verdiepende artikel geeft Inge Lanslots voorbeelden van het type uitdagingen waar vertalers voor kunnen komen te staan en voorziet hen van narratologische instrumenten om die uitdagingen het hoofd te bieden.

Dit is het vierde deel van de module Kennismaking met literair vertalen. In de video vertellen vier vertalers hoe het is om van vertalen je vak te maken. Welke zakelijke aspecten komen er allemaal bij kijken? Welke organisaties kunnen je helpen bij je loopbaan? Na het kijken van de video laten we zien hoe je je eigen werkveld in kaart kunt brengen en oefen je met het aanschrijven van een uitgeverij.

Een vertaler krijgt als zelfstandig ondernemer te maken met veel verschillende actoren in het literaire veld. Om vertalers een kijkje te bieden in hoe het er 'aan de andere kant' aan toegaat, hebben we negen literaire professionals met diverse functies in het boekenvak zestien vragen gesteld over het samenwerken met vertalers.

Heb je tips of advies voor (beginnende) vertalers in of uit het Nederlands? Negen respondenten geven praktische tips om literair vertalers op weg te helpen.

Hoe kunnen we het boekenvak diverser en inclusiever maken? Welke rol zie je daar voor jezelf (en jouw organisatie) in weggelegd? Welke rol is daar voor vertalers in weggelegd? Acht respondenten geven hun mening.

Vind je dat redacteurs en persklaarmakers zichtbaarder zouden moeten zijn? Waarom wel of niet? Waar en hoe kan dat en is daar een rol voor jou in weggelegd? Vind je dat de vertaler zichtbaar moet zijn? Waarom wel of niet? Waar en hoe kan dat en is daar een rol voor jou in weggelegd? Waar moet een vertaler worden vermeld? Negen professionals delen hun gedachten over de zichtbaarheid van de vertaler.

Bijvoorbeeld met betrekking tot het redactieproces? Is er sprake van flexibilisering? Wat voor gevolgen heeft de digitalisering? Zijn er trends waar te nemen met betrekking tot verkoop of de algemene leesbereidheid? Is er in het bijzonder aandacht voor bepaalde vertaalde literatuur? Hoe zit het met de receptie? Merk je veel van bestselleritis? Wat zou je willen veranderen in het boekenvak? Negen literaire professionals delen hun waarnemingen.

Hoe ga je om met het feit dat niet alle werken even succesvol zijn? Hoe maak je een inschatting of een werk een succes gaat worden? Hoe ga je om met het risico dat daarmee gepaard gaat? Moet een werk per se rendabel zijn en waarom wel of niet? Waar kan een vertaler rekening mee houden? Zeven respondenten vertellen over de commerciële kant van het boekenvak.